Ontregelde stress-reactie
Bij kinderen die ingrijpende ervaringen meemaken, raakt het stress-systeem ernstig ontregeld. Zij voelen zich onveilig op een plek waar ze zich geborgen en ontspannen zouden moeten voelen. De alarmbel in hun hersenen gaat constant af en het lichaam blijft stresshormonen aanmaken.
Langdurig aanhoudende, ofwel chronische stress: het kind raakt eraan gewend steeds alert te zijn op een mogelijke bedreiging.
Dit helpt het kind overeind te blijven. De keerzijde is dat het kind zelden helemaal kan ontspannen door de voortdurende stress.
De stresshormonen zakken niet af en kunnen ernstige schade veroorzaken in het lichaam en de hersenen.
Een ander nadeel is dat de alarmbel te scherp is afgesteld en ook gaat rinkelen bij niet-bedreigende prikkels, zoals een onverwacht geluid of een liefdevolle aanraking.
Hoe jonger het kind, hoe schadelijker de gevolgen van chronische stress. Zeker als er geen bescherming van een betrouwbare volwassene tegenover staat kan chronische stress de hersenen en het lichaam vergiftigen, dan spreken we van toxische stress.
(www.toxischestress.nl)
Schuldgevoelens
Een kinderbrein plaatst zich in het middelpunt van alles wat gebeurd. Daarom hebben kinderen al snel het gevoel dat alles wat gebeurd met hen te maken heeft en dat zij overal de aanleiding van zijn.
Hierdoor kunnen ze zich heel snel schuldig gaan voelen over wat er in het gezin aan de hand is.
Het kind voelt zich bijvoorbeeld schuldig als de ene ouder wordt geduwd of geslagen, schuldig dat de andere ouder boos wordt. Kinderen denken dan dat dit komt doordat ze zelf niet goed genoeg hun best hebben gedaan.
Kinderen proberen ook vaak spanning te doorbreken door extra lief te zijn of door de aandacht af te leiden, dan doen ze bijvoorbeeld extra moeilijk als ze aanvoelen dat de situatie gespannen is. Of ze springen er bij ruzies tussenin.
Als het niet lukt om ruzie te stoppen of te voorkomen voelen ze zich vaak tekortschieten, ook hier voelen ze zich weer schuldig over.
”Mijn vader was het grootste monster op aarde werd mij verteld, maar wat was ik dan? Ik hield van mijn vader en was blij dat hij mijn vader was. Had ik er eigenlijk ook niet moeten zijn?
Iris van Spierenburg, www.villapinedo.nl
Zich terugtrekken
Veel kinderen worden steeds angstiger om met mensen om te gaan, bang dat mensen niet te vertrouwen zijn en hen iets aan kunnen doen. Daarom gaan ze zich steeds meer terugtrekken.
Concentratieproblemen
Doordat kinderen constant onder spanning leven en zich zorgen maken kunnen ze zich bijvoorbeeld niet concentreren op school. Dit gaan ten koste van hun ontwikkeling. Ze presteren veel slechter dan ze eigenlijk kunnen.
Depressieve gevoelens
Door het leven in een gezin waar voortdurend spanning is kunnen kinderen depressief worden. Dit kun je merken doordat ze niet tot spel komen, snel huilen, nachtmerries krijgen of problemen krijgen met eten of slapen.
Meer weten?
Heb je vragen of opmerkingen? Neem contact met ons op, we gaan graag met je in gesprek.